رعایت حفاظت زیستی و استانداردهای ایمنی در پژوهش های مرتبط با گونه های اکینوکوکوس

 مقدمه و هدف: هیداتیدوزیس یکی از مهمترین و خطرناک ترین بیماریهای قابل انتقال به انسان است که تقریبا در تمام نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری دنیا از جمله ایران گزارش می شود. ایران بعنوان یکی از نواحی اندمیک آلودگی به گونه اکینوکوکوس گرانولوزوس مطرح است و آلودگی به اکینوکوکوس مولتی لوکولاریس از برخی نقاط ایران گزارش شده است. با توجه به اهمیت اقتصادی و بهداشتی این انگل تحقیقات بر این انگل اجتناب ناپذیر است. هدف ازاین مطالعه بررسی نکات لازم به منظور اجرای ایمنی زیستی در آزمایشگاههای انگل شناسی و دامپزشکی ، کاهش تماس با میکروارگانیسم های عفونت زا از جمله اکینوکوکوس بعنوان یک عفونت مشترک انسان و دام در کارکنان است. مواد و روش کار: الف)استاندارد نمودن آزمایشگاه: لاشه ها و سایر نمونه های مشکوک به آلودگی باید یک هفته قبل از شروع مطالعه در دمای ˚c 80- فریز شوند. نکروپسی در اتاقی خاص با دسترسی محدود انجام و کلیه سطوح کار، فلزی و قابل ضدعفونی با حرارت باشند. کارکنان باید مجهز به پوشش کامل و قابل ضدعفونی باشند.ضایعات،پس از آزمایش بطور صحیح ضدعفونی و دفع شوند.  ب) استفاده از مواد ضدعفونی کننده و دما: ضدعفونی کننده های شیمیایی مانند :پرمنگنات پتاسیم، فرمالین، اتانول 70% و لوگل تاثیری در از بین بردن تخمها ندارند. هیپوکلریت سدیم تازه با غلظت 75/3% است وگلوترآلدئید در غلظت 5% و 10% بر تخم انگل موثرند. تخم هادر c°83 پس از مدت 48 ساعت و درc° 196- پس از20 ساعت از بین میروند. سطوح و لوازم آزمایشگاهی آلوده با پروتواسکولکس به سهولت با اتانول40% یا فرمالین4% ضدعفونی میشوند. در آزمایشگاه انگل شناسی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، نمونه های آلوده و یا مشکوک به مدت یک هفته در دمای c°80- و سپس در c°20- تا زمان استفاده نگهداری میشوند.  نتایج و بحث: نتایج این مطالعه نشان داد که آزمایشگاه های تحقیقاتی اکینوکوکوس گرانولوزوس و اکینوکوکوس مولتی لوکولاریس به ترتیب باید از سطح دوم وسوم ایمنی برخوردار باشند.. دما موثرترین تیمار برای کشتن تخم اکینوکوکوس است. به منظور مطالعه بر پروتئین ها باید تخمها در دمای c°70- طی 96 ساعت و در دمای c°80- طی 48 ساعت نگهداری وغیر فعال شوند. آگاهی بر جنبه های ایمنی زیستی مخاطرات پژوهش ها را کاهش میدهد و بدین ترتیب بستر برای مطالعات کاربردی هموارتر خواهد شد. با توجه به پتانسیل بیماریزایی اکینوکوکوس برای انسان همواره باید موارد احتیاط در آزمایشگاه های تحقیقاتی و در پروژه های صحرائی رعایت شود. در این مقاله جزئیات استانداردهای فردی در آزمایشگاه های تحقیقاتی مرتبط با موضوع ارائه خواهد شد. واژه های کلیدی: ایمنی زیستی، تخم اکینوکوکوس گرانولوزوس،تخم اکینوکوکوس مولتی لوکولاریس، مواد ضدعفونی کننده